Naučno-stručna konferencija nacionalnog značaja
Dobar urbani život: Kulturni pejzaži – Prostori memorijalnih parkova
Četvrtak, 15.05.2025.
→ Spomen-park „Kragujevački oktobar“
Muzej „21. oktobar“, Kragujevac
Organizacija:
Univerzitet u Beogradu – Arhitektonski fakultet
Beogradska internacionalna nedelja arhitekture – BINA
Inženjerska Komora Srbije – IKS – Regionalni odbor Kragujevac
Univerzitet u Kragujevcu – FILUM – Katedra za unutrašnju arhitekturu
Spomen-park „Kragujevački oktobar“
Grad Kragujevac
Urbanium – Kragujevac
U 2025. godini, program „Dobar urbani život“ realizuje se kao Prva naučno-stručna konferencija nacionalnog značaja, sa posebnim segmentom BINA šetnje. Konferencija uspostavlja dinamičan dijalog između naučne zajednice, stručnjaka iz oblasti arhitekture i urbanizma, kulturnih i profesionalnih udruženja, građana i šire javnosti, sa ciljem osnaživanja javne debate i zajedničkog promišljanja održivih urbanističkih rešenja.
Konferencija će biti održana u Kragujevcu, u spomen-parku „Kragujevački oktobar“, u prostoru Muzeja „21. oktobar“, 15. maja 2025. godine.
Program „Dobar urbani život“ ove godine ulazi u svoju petu godinu realizacije u Srbiji. Nastao je u akademskom okruženju, kroz međunarodnu saradnju zemalja učesnica u okviru COST RESTORE projekta, a potom je nastavljen kroz saradnju Univerziteta u Beogradu – Arhitektonskog fakulteta i Beogradske internacionalne nedelje arhitekture (BINA), uz kontinuiranu podršku brojnih međunarodnih i domaćih partnera tokom prethodnih godina. Svake godine program analizira urbane i arhitektonske prakse koje podstiču dobar urbani život kroz različite teme i aspekte, formate i lokacije. Fokusiran je na ispitivanje ključnih komponenata savremenog urbanog života, sa ciljem da poveže parametre, aspekte i aktere koji dobar urbani život čine stimulativnim, sadržajnim, inkluzivnim i zdravim. Program promoviše holistički i interdisciplinarni pristup oblikovanju urbanih prostora (urbanističko planiranje, urbani dizajn, arhitektura, održivost, tehnologije i novi mediji, urbana mobilnost i infrastruktura, kultura, umetnost, društveni život…) naglašavajući značaj ravnoteže između ljudi, prirode i izgrađene sredine radi poboljšanja kvaliteta života i stanja sve tri komponente. Zasniva se na tri ključna principa: održivosti, dijalogu i umrežavanju urbanih aktera, uz multidisciplinarni pristup u preispitivanju i razvoju holističkih vizija grada.
Tema u fokusu programa „Dobar urbani život“ 2025. godine jesu kulturni pejzaži. Koncept „kulturnog pejzaža“ prema UNESCO definiciji predstavlja kombinaciju sadejstva prirode i čoveka, u kojoj je ljudska interakcija sa prirodnim okruženjem, tokom dugog perioda, formirala jedinstven pejzaž. Ovake interakcije proističu i uzrokuju jedinstvene kulturne vrednosti.
Tema u fokusu konferencije 2025. godine jesu kulturni pejzaži. Koncept „kulturnog pejzaža“ prema UNESCO definiciji predstavlja sadejstvo prirode i čoveka, u kojoj je ljudska interakcija sa prirodnim okruženjem, tokom dugog perioda, formirala jedinstven pejzaž. Ovake interakcije proističu i uzrokuju jedinstvene kulturne vrednosti.
Vrednovanje, obnova i prezentacija kulturnog pejzaža Spomen-parka „Kragujevački oktobar“ kao i njegovo integrisanje u svakodnevni život građana važan je aspekt održivog razvoja grada Kragujevca i njegovog šireg regiona. Spomen-park Kragujevački oktobar je prostorno kulturno-istorijska celina, sa posebnim režimom uređenja i zaštite kulturnog nasleđa i deo je Centralnog gradskog parka Šumarice koji obuhvata površinu od oko 420ha. Spomen-park je nesumnjiv kulturni kapital Šumadijskog regiona, izuzetan potencijal ovog područja i jedan od bitnih faktora njegovog integrisanog razvoja. Osnovan je 1953. godine sa ciljem obeležavanja mesta gde je u oktobru 1941. godine streljano više hiljada građana, civila, starosti od dvanaest do šezdeset pet godina. Prostor je uređen prema urbanističkom rešenju arhitekata Mihajla Mitrovića i Radivoja Tomića. Usled širenja grada Spomen-park je postao centralni gradski park tako da su se memorijalne funkcije preklopile sa rekreativnim, zabavnim i ostalim gradskim funkcijama, usled čega se javlja potreba za istraživanjem novih pristupa, strategija i odgovora na sve izraženije tendencije integracije pomenutih sadržaja u prostor spomen parka u savremenom vremenu.
Tematske oblasti u okviru kojih će se tema kulturnih pejzaža, i posebno memorijalnih parkova razmatrati jesu:
• Urbani dizajn i smernice za oblikovanje kulturnih pejzaža kao prostora grada
• Arhitektonsko oblikovanje i prezentacija kulturnih, graditeljskih i prirodnih vrednosti kulturnih pejzaža
• Primena tehnologija i novih medija u kontekstu kulturnih pejzaža – inovativne prakse i oblasti primene
• Placemaking kulturnih pejzaža i prostora memorijalnih parkova – negovanje duha mesta
• Prostori pejzaža, prirodna rešenja i biofilni dizajn – sinergija prirode, čoveka i građene sredine
• Upravljanje prostorima kulturnih pejzaža – strategije razvoja, preporuke i primeri dobre prakse
• Održivost i holistički pristupi u planiranju, oblikovanju i upravljanju kulturnim pejzažima
Autori koncepta Dobar urbani život / Good Urban Life
Jelena Brajković (SRB) i David Calas (AT)
Program i organizacija:
Dr Jelena Brajković – Univerzitet u Beogradu – Arhitektonski fakultet, Beograd
Dr Lazar Mandić – IKS Kragujevac, JP Urbanizam – Kragujevac, Kragujevac
Doc. Natalija Bogdanović – Univerzitet u Kragujevcu – FILUM, Kragujevac
Danica Jovović Prodanović – BINA, Beograd
Naučni odbor konferencije:
dr Jelena Brajković, naučni saradnik, dr Lazar Mandić, Arch Di Dr. David Calas, prof. dr Aleksandra Đukić, prof. dr Lidija Đokić, prof. dr Zoran Đukanović, vanr. prof. dr Marko Nikolić, vanr. prof. dr Jelena Ristić-Trajković, doc. dr Jelena Milošević, doc. dr Jelena Marić, doc. dr Pavle Stamenović, doc. dr Aleksandra Čabarkapa, doc. dr Bojana Pašajlić, prof. dr Jelena Ivanović-Vojvodić, doc. Natalija Bogdanović, prof. dr Tatjana Kosić, dr Mirjana Ristić Trogrančić, dr Veroljub Trifunović.
Povezani linkovi:
https://bina.rs/dobar-urbani-zivot-5/
Kontakt:
GUL_conference@arh.bg.ac.rs
