BINA ŠETNJA
Nedelja, 26.6.2022. 18.00-20.00
Vodi: Aleksandar Božović
→ Plato ispred Umetničkog Paviljona Cvijeta Zuzorić
Istoriju Beogradske tvrđave, najstarijeg gradskog prostora Beograda, možemo pratiti od osnivanja rimskog Singidunuma. Slovensko ime grada–tvrđave – Beograd prvi put se pominje 878. godine u pismu rimskog pape Jovana Tećeg bugarskom knezu Borisu. Današnji izgled Beogradske tvrđave kao fortifikacione celine formiran je tokom dva milenijuma. Izgradnje, rušenja i obnove bedema Beogradske tvrđave odslikavaju uspone i padove Beograda, kao i značaj njegove uloge u prošlosti.
Smeštena na raskrsnici evropskih puteva prema istoku, vekovima je bila odbrambeno uporište i polazna tačka osvajačkih pohoda. Nastanak Beogradske tvrđave i njenog najstarijeg jezgra, Gornjeg grada, vezuje se za prisustvo Rimljana na ovim prostorima krajem stare i početkom naše ere. Kroz dugi period formiranja, beogradske fortifikacije evoluirale su od antičkog utvrđenog logora – kastruma, preko utvrđenja srednjovekovnog grada, do savremenog bastiona artiljerijske tvrđave. Posle pada Rimskog carstva, u razdoblju od 5. do 15. veka, Tvrđava je prošla kroz burnu istoriju pod vlašću Vizantije, Bugarske, Ugarske i Srbije. Za vreme vladavine despota Stefana Lazarevića (1404–1427) dobila je oblik razvijenog srednjovekovnog utvrđenja, sa unutrašnjim i Donjim gradom, zapadnim i istočnim podgrađem. Unutrašnji grad je, prema rečima despotovog biografa Konstantina Filozofa, bio najjače utvrđeni deo tvrđave u kojem se nalazio dvor despota Stefana, riznica, kapela i biblioteka.
Od 1521. godine, Tvrđava je pod vlašću Turaka počela da se razvija izvan zidina, a sa dolaskom Austrijanaca 1717. počela je i modernizacija koja je znatno izmenila njen opšti izgled. Izgrađeni su barutni magacini, kasarne i drugi vojni objekti u Donjem gradu, a na gornjogradskom platou porušeni su svi turski objekti osim jedne džamije. I posle 1867. godine, kada su Srbi konačno dobili ključeve Beogradske tvrđave, ostala je podređena vojnim potrebama srpske, potom jugoslovenske vojske. Svoju poslednju veliku ratnu ulogu Tvrđava je odigrala tokom Prvog svetskog rata. Danas, kompleks Beogradske tvrđave, u prostornom i funkcionalnom smislu, čini nerazdvojivu celinu sa kalemegdanskim parkom, čije je uređenje počelo sedamdesetih godina 19. veka. Posebnu vrednost ovog parka predstavljaju javni spomenici, koji se na ovom prostoru kontinuirano podižu od početka 20. veka. Beogradska tvrđava proglašena je za spomenik kulture od izuzetnog značaja 1979. godine.
Kao poseban kuriozitet u formiranju prostora Beogradske tvrđave izdvaja se nerealizovana ideja Nikole Dobrovića iz 1946. godine, objavljena u okviru studije Obnova i izgradnja Beograda: konture budućeg grada. Dobrović je predvideo izgradnju političko-sportskog stadiona u zoni Donjeg grada Beogradske tvrđave, dok je na platou Gornjeg grada Beogradske tvrđave osmislio „vertikalnu nadgradnju” odnosno izgradnju objekata od državnog značaja, među kojima su bili Narodna skupština i Panteoni muzej NOB-a.
Mesta - Raspoloživih: 0 Rezervisanih: 49 Potvrdjenih: 29
Sva mesta su popunjena!
Možete popuniti formular samo za listu čekanja.
