2015.
10. Beogradska internacionalna nedelja arhitekture
23. april – 29. maj 2015.
IZLOŽBE
BINA DECENIJA
→ Plato ispred Kulturnog centra Beograda
Autori: Milica Milunović i Marija Kovljanić
Koautori: BINA tim, Aleksandra Nikolić, Tatjana Radulović i Raško Miljković
Izložba BINA decenija bila je retrospektivni prikaz dostignuća i uticaja ove kulturno-obrazovne manifestacije u deceniji od 2005. do 2015. godine. Interaktivna izložba imala je za cilj da bude dostupna svim posetiocima i da što raznovrsnijoj publici približi komleksnost bavljenja arhitekturom, te da predstavi načine na koje je BINA, svojim dosadašnjim delovanjem, uspevala da skrene pažnju na globalno aktuelne teme arhitekture i grada, postojeće urbane inicijative, omogućavajući vidljivost različitih učesnika: pripadnika struke, građana, aktivista, dece, studenata. Bilo je prikazano dugogodišnje delovanje kroz koje se BINA profilisala u multidisciplinarnu manifestaciju, dominantno istraživačkog, edukativnog i informativnog karaktera, čija dostignuća potvrđuju mnogobrojna priznanja: Nagrada „Ranko Radović“ 2008. godine, Aprilska nagrada Grada Beograda za 2011. godinu, međunarodna nagrada „Srebrna pahulja“ u Sarajevu za izložbu „Bogdan Bogdanović“.
9 (DEVET)
→ Galerija Podroom, Trg Republike 5/-1
Autor: Aleksa Bijelović
Dekonstrukcijom vizuelnog identiteta desete Beogradske internacionalne nedelje arhitekture, izložba 9 (devet) bavila se prepoznavanjem i izdvajanjem gradivnih elemenata jednog projektovanog dela. Bilo je izloženo devet objekata – maketa, nastalih subjektivnom interpretacijom pojedinačnih identiteta manifestacije od 2006. do 2014. godine. Koncept izlaganja nadovezivao se na specifični otvoreni stvaralački proces, u kome je projektovana postavka koja je imala devet diskretnih varijacija u toku trajanja, potencirajući fleksibilnost kao osnovni motiv. Projekat postavke bio je rezultat rada na izbornom predmetu Izlaganje, Master akademskih studija Unutrašnja arhitektura na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Beogradu.
POGLED S MOG PROZORA
→ Likovna galerija, Knez Mihailova 6
Koncept: Mirjana Milanović
Fotografije: Goran Basarić
Postavka: Jelena Stefanović
Izložba Pogled s mog prozora, obuhvatala je dva načina posmatranja razvoja grada – jedan kao svakidašnje iskustvo građana, i drugi, kroz urbanističke i arhitektonske koncepte, u širem smislu. Slikajući fotografije okruženja iz svoje sobe, i radeći to godinama, fotograf Goran Basarić je istoriju ovog dela Beograda dokumentovao na umetnički način. Serijal od 40 izabranih fotografija (od postojećih nekoliko stotina), nastajao je tokom 35 godina (1980–2015), od njegove rane mladosti, do današnjeg dana i prikazivao je pogled građanina na proces građenja grada. Drugi deo izložbe bila je hronologija koja je prikazivala kontekst bloka 61 u Novom Beogradu u širem okruženju. Evropski kontekst bio je prikazan kroz istorijske događaje i paralelnu priču još jednog stambenog naselja kasne moderne, Bijlmer u Amsterdamu, Holandija.
ATLAS IMAGINARNIH MESTA
→ Galerija Podroom, Trg Republike 5/-1
Kustos: Jelena Todorović
Autori: Dijana Apostolović, Danijela Dimitrovska, Marko Jovanović, Radna Kalabić, Sanja Maljković, Maja Momirov, Jelena Spasojević, Sandra Stefanović, Lea Škrinjar, Marijana Zorzić Petrović, Đurđica Terzić
Izložba Atlas imaginarnih mesta, predstavljala je radove studenata doktorskih studija arhitekture Fakulteta tehničkih nauka u Novom Sadu, i nastala je kao rezultat interdisciplinarnog istraživanja graničnih prostora književnosti i arhitekture pod mentorstvom prof. Jelene Todorović. Projekat je inspirisan knjigom Rečnik imaginarnih mesta (Alberto Manguel i Đani Gvadalupi) koja u sebi sakuplja različite imaginarne pojmove iz istorije evropske književnosti. Tokom školske 2012. godine, studenti su dobili zadatak da proniknu u višestruke prostore književnosti i pretoče ih u prostor arhitekture.
MAKETA PEŠAČKE ZONE NOVOG SADA
→ Kula Nebojša, Kalemegdan
Autori: Studenti FTN Univerziteta u Novom Sadu, Departman za arhitekturu
Maketa pešačke zone Novog Sada rezultat je rada u okviru izbornog predmeta Maketarstvo na Departmanu za arhitekturu Fakulteta tehničkih nauka u Novom Sadu, i prikazuje složenu urbanu matricu starog jezgra grada u razmeri 1:100. Maketa je rađena od 2010. godine i u njenu izradu je bilo uključeno oko 440 studenata koji su proveli više od 11.000 individualnih radnih sati na vežbama u individualnom ili timskom radu praveći pojedinačne makete objekata, naknadno sklopljene u urbanističku celinu. Maketom grada su studenti i predmetni nastavnici želeli da na novi način prikažu grad, omoguće potpuno drugačije sagledavanje ulica kojima se svakodnevno prolazi i daju trajan doprinos očuvanju istorijske baštine i graditeljskog nasleđa Novog Sada.
DOVESTI DO ZAVRŠETKA: EVOLUCIJA IZGRAĐENOG OKRUŽENJA U FORARLBERGU
→ Galerija Fakultet likovnih umetnosti,
Knez Mihailova 53
Kustos: Volfgang Fil
Izložba je predstavljala arhitekturu Forarlberga međunarodnoj javnosti i, kao putujuća izložba, bila postavljena u 32 austrijska kulturna centra širom sveta. Forarlberg je najzapadnija i najmanja austrijska savezna država, sa 375.000 žitelja, na granici s Nemačkom, Švajcarskom i Lihtenštajnom. Glavni grad Bregenc nalazi se na obalama jezera Konstanc. Kultura izgradnje u čitavoj oblasti razvijala se posebnim pravcem koji je započeo pokret formiran krajem pedesetihi početkom šezdesetih godina XX veka, poznat kao Forarlberška škola gradnje. Ovo ime danas je prepoznatljivo daleko izvan lokalnih i nacionalnih granica, a predstavlja ga relativno veliki broj primera kvalitetne arhitekture. Izložba predstavlja više od 230 projekata i oko 700 fotografija.
PODIŽUĆI ZAVESU. CENTRALNOEVROPSKE ARHITEKTONSKE MREŽE
→ Muzej istorije Jugoslavije, Mihaila Mike Jankovića 6
Kustosi: Sarmen Beglarijan (PMAF), Pjotr Bujas (Trace), Igor Kovačević (CCEA), Iris Meder (OEGFA), Maroje Mrduljaš (Platforma 9.81), Samu Šemerei (KEK)
Organizator: Fondacija za poljsku modernu umetnost
Koorganizatori: Grupa arhitekata, BINA, Muzej istorije Jugoslavije
Podrška: Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije
Izložba Podižući zavesu. Centralnoevropske arhitektonske mreže nastala je u saradnji istraživača i organizacija iz Poljske, Češke, Mađarske, Austrije, Hrvatske i Srbije, a u organizaciji Fondacije za poljsku modernu umetnost. Izložba je predstavljala uvod u dugoročni istraživački projekat, koji se bavi ulogom srednjoevropske međunacionalne mreže arhitekture i saradničkih krugova u različitim prekretnicama, od početka dvadesetog veka do adaptacija u periodu posle Drugog svetskog rata, i njen odraz u postsocijalističkom stanju regiona. U nameri da se prikažu specifičnosti nacionalnih i transnacionalnih narativa, kao i multidisciplinarnih transfera, izložba je bila fokusirana ne na elemente već na mehanizme arhitektonske produkcije.
ARHITEKTURA I PROSTOR
→ Galerija RTS, Takovska 10
Organizator: Institut za arhitekturu i urbanizam Srbije
Izložbom ostvarenja Instituta za arhitekturu i urbanizam Srbije Arhitektura i prostor, u galeriji RTS-a, predstavljen je rad Instituta, ali i sveobuhvatno sagledavanje i kreiranje prostora. Postavka je prikazivala proces urbanizacije prostora i stvaranja novih ambijenata i na koji se način dolazi do realizacije, od prvih strateških sagledavanja kroz prostorno planiranje, do izrade urbanističkih planova, te projektovanja i realizacije objekata i infrastrukture.
Povodom obeležavanja šezdeset godina postojanja i rada Instituta, urađena je prigodna monografija. U ovom sažetom štivu, na 220 strana, hronološki i tematski su predstavljene oblasti kojima se Institut bavio.
FURNIŠTAJ
→ Skandinavski paviljon, Mila Milunovića 1
Autori: Boris Jakovljević i Milica Jevtović
Na izložbi su bili predstavljeni najbolji radovi koji su proizvod radionice studenata sa tri fakulteta – Fakulteta likovnih umetnosti Univerziteta umetnosti u Beogradu, Fakulteta za umetnost i dizajn Univerziteta Megatrend i Arhitektonskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, i uključivala je celokupan proces, od ideje do izrade prototipa nameštaja. Publika je mogla videti gotove prototipe od drveta: stočiće, hoklice, komode i lampe koji su bili izloženi u Skandinavskom paviljonu izgrađenom u okviru projekta Kucni o drvo.
100: ARHITEKTURA NIŠA KROZ VREME
Autori: Aleksandar Keković, Jelena Ilić, Miodrag Medar, Sima Gušić, Zoran Čemerikić, Branimir Ćirić i Žarko Klisarević
Produkcija: Društvo arhitekata Niša
Društvo arhitekata Niša je 2011. godine počelo serijal izložbi kojima se predstavlja niška arhitektura. Ova izložba predstavljala je odabir stotinu najznačajnijih objekata u gradu, prikazanih na prethodne četiri izložbe. Autorski tim je četiri godine pre realizacije radio na obimnom istraživačkom radu na terenu, i sproveo istraživanja istorijskih i drugih izvora. Razlog za jedan ovako obiman istraživački rad autorskog tima je bila želja da se dobije istinska i kvalitetna arhitektonska publikacija – Arhitektonski vodič Niša u kojem bi na jednom mestu bili predstavljeni najznačajniji objekti arhitekture Niša.
WELTSTADT: SVETSKI GRAD
→ Kulturni centar Beograda, PopUp
Kustosi: Matijas Betger, Angelika Fic i Tim Rinic
Ko stvara grad? Ko oblikuje njegovu budućnost? Planiranje grada, kao visokostručnu i centralizovanu delatnost, unapređuju nove i često neformalne grupe aktera, čije ga delovanje menja ili, čak, ide u korak ispred. Cilj Veltštata bio je da svim tim aktivistima i inicijativama ponudi međunarodnu platformu koja će im omogućiti međusobnu razmenu. Projekat Weltstadt – Ko stvara grad? bio je zajednička inicijativa Gete Instituta i Saveznog ministarstva transporta, izgradnje i urbanog razvoja Republike Nemačke. Projekti su ostvareni u Rigi, Njujorku, Johanesburgu, Seulu, Ulan Batoru, Beogradu, Dakaru, Bangaloru, u nekoliko gradova u Brazilu i jugozapadnoj Evropi.
KOPRODUKCIJA GRADA
→ Francuski institut za kulturu, Zmaj Jovina 11
Autori: Konstantin Petku i Dojna Petresku (Atelje autoupravne arhitekture)
Francuski institut u Srbiji, redovni učesnik Bine, ovom prilikom predstavio je Biro aaa, Atelje autoupravne arhitekture i doveo njegove osnivače, Konstantina Petkua i Dojnu Petresku da predstave svoj rad kroz izložbu i učestvuju na BINA konferenciji Građani i građenje grada. Među participativnim projektima koje je sprovodio Biro aaa, na izložbi su bili prikazani EcoBox – mreža samoupravnih, privremenih i mobilnih prostora kvarta La Šapel (Pariz, XVIII arondisman), Passage 56 – gradski, ekološki i kulturni međuprostor koji se nalazi u kvartu Sen-Blez (Pariz, XX arondisman) kao i R-Urban – strategija odozdo naviše za rezilijentnu regeneraciju koja obuhvata svakodnevne ekološke aktivnosti, zajedničko korišćenje, kolektivno upravljanje, lokalne i međulokalne mreže i zajedničke dizajnerske projekte na kojima sarađuju stanovnici u Kolombu, predgrađu na severozapadu Pariza, kao i u Hakni Viku, u Londonu.
ŠETNJE
Tematske šetnje kroz arhitekturu grada namenjene najširoj publici organizuju se svake godine u saradnji sa različitim organizacijama, pojedincima i institucijama. Ovogodišnja BINA u svoj program uvrstila je dvanaest šetnji: Trgovi i parkovi Beograda – Slučajno nasleđe, Ulica Kralja Petra: Svedok istorije grada, Žene u arhitekturi između 1900. i 1960., Novi Beograd, od plana do stvarnosti, Kosančićev venac, Savska varoš i Mali pijac, Palata saveznog izvršnog veća na Novom Beogradu – Palata “Srbija”, Šetnja 3×3 – Beogradski konkursi za javne komplekse: povodi, procesi i rezultati, Park prijateljstva u Novom Beogradu, Preobražaj Beograda: Putevima Emilijana Josimovića, Stan sa trake, Alejama Novog groblja. Radio Beograd.
PREDAVANJA / RADIONICE / KONFERENCIJA
Tokom trajanja desetog BINA festivala organizovan je veliki broj radionica za decu, mlade i studente, tokom kojih su istraživani arhitektonski i prostorni elementi, arhitektonski stilovi i javni prostori, upotreba svetlosti u arhitekturi tokom istorije, te šta sve podrazumeva posao arhitekte i kakav je značaj arhitektonskog nasleđa, kao i radionice dizajna nameštaja.
Bio je organizovan i niz predavanja domaćih i međunarodnih profesionalaca, a koja su se ticala razvoja arhitekture u Beogradu, te mogućim pravcima daljeg arhitektonskog i urbanističkog razvoja, razmatrana su razna pitanja vezana za aktuelnu zakonsku regulativu u oblasti nasleđa, problematika istraživanja i valorizacije moderne arhitekture u Beogradu, sa dobrim primerima iz Poljske, kao i o društvenom, privrednom i regulativnom kontekstu u kome se odvija arhitektonska delatnost u Srbiji danas.
GRAĐANI I GRAĐENJE GRADA
Međunarodna konferencija
Konferencija Građani i građenje grada predstavljala je rezime desetogodišnjih nastojanja Beogradske internacionalne nedelje arhitekture da podstakne saradnju urbanih planera, arhitekata, građana i gradske uprave u projektima za poboljšanje zajedničkog urbanog okruženja. Imajući u vidu aktuelnu praksu, ova konferencija bila je više od akademske debate o različitim metodama participacije građana i vidovima saradnje u građenju grada: cilj je bio da se objasni uloga stručnjaka i građana u borbi za ostvarivanje uslova za pravedni i održivi urbani razvoj.
IZMEĐU DVE BINE
Godišnje nagrade za arhitekturu u periodu maj 2014 – april 2015.
Arhitektonski i urbanistički konkursi u periodu maj 2014 – april 2015.
Organizatori: Društvo arhitekata Beograda (DAB) i Udruženje
arhitekata Srbije (UAS)